„არჩევნების წინ ამომრჩეველი ძალიან სერიოზულ, დიდ და მძლავრ კოალიციას იხილავს!“-“თაიმერის” შაბათის სტუმარია სანდრო ბრეგაძე.
სანდრო ბრეგაძეს, როგორც იტყვიან, უხსოვარი, ანუ ჯერ კიდევ იმ დროიდან ვიცნობ, როცა პოლიტიკური რადარებიდან აწ უკვე გამქრალი „აღორძინების“ „რიგებს ამაგრებდა“. მას მერე ბევრმა წყალმა ჩაიარა, თუმცა სანდრო პოლიტიკურ ავანსცენაზე დარჩა და დღეს მხოლოდ მოძრაობა „ეროვნულების“ ლიდერი კი არა, თამაზ მეჭიაურის პოლიტკური პარტიის საინიციატივო ჯგუფის წევრიცაა. საერთოდ, ხმაურიან პოლიტიკოსად ითვლება, თუმცა რომ შევხვდი, უგუნებოდ მომეჩვენა და ვიფიქრე, სკანდალურს ვერაფერს იტყვის-მეთქი, მაგრამ შევცდი…
– სანდრო, უგუნებოდ მეჩვენები. არადა, არჩევნები კარსაა მომდგარი და, წესით, „მოხოდილი“ უნდა იყო. რა გჭირს?
– ძალიან დაღლილი ვარ…
– იმ ხელმოწერების შეგროვებამ დაგღალა, რომლითაც რეფერენდუმის ჩატარებასა და კონსტიტუციაში ცვლილების შეტანას ითხოვ, ოჯახი ქალისა და მამაკაცის ერთობააო?
– ხელმოწერების შეგროვებაც ძალიან დამღლელი იყო, მაგრამ ახლა დაღლილი იმიტომ ვარ, რომ წუხელ, მეგობარი უცხოეთში გავაცილე, აეროპორტში ვიყავი და არ მძინებია…
– ესე იგი, ისე გეძინება, რომ NDI-ის ახალი კვლევაც არ გინახავს, არა?
– ვნახე.
– მერე, არ გაბრაზდი?
– რატომ უნდა გავბრაზებულიყავი? NDI-ის კვლევას ისევე არასერიოზულად ვუყურებ, როგორც – ზოგიერთ პოლიტიკურ პარტიას. აქედან გამომდინარე, არასერიოზული ადამიანების არასერიოზულ კვლევაზე რატომ უნდა გავბრაზდე? ასეთ რაღაცაზე უნდა გაიცინო…
– რატომ გგონია, რომ NDI-ის კვლევა არსერიოზულია?
– რატომ და, – შეიძლება, ითქვას, რომ ეს ორგანიზაცია „ნაცმოძრაობის“ ფილიალია, რომელსაც საქრთველოში გიგა ბოკერია ხელმძღვანელობს, რაც ვფქირობ, NDI-ის სირცხვილია.
– დიდი ხანია, ამ თეორიას, შენს მსგავსად, სხვებიც ავითარებენ. ჰოდა, ამ ამერიკელებმა რითი ვერ გაიგეს, რომ ქართული პოლიტიკური სპექტრი NDI-ის არ ენდობა და რაღაც უდა შეცვალონ?
– ამერიკელებმა 9 წლის განმავლობაში, სამწუხაროდ, ისიც ვერ გაიგეს, რომ სააკაშვილი დემოკრატიის შუქურა კი არა, დიქტატორი იყო. აქედან გამომდინარე, ნურც ის გაგვკირდება, რომ საქართველოს ფილიალი NDI-ის სათაო ოფისს დისკრედიტაციას უწევს. ფილიალის ყველა ხელმძღვანელი „ნაცმოძრაობის“ მიერ იყო ანგაჟირებული.
– ისე, სანდრო, ადამიანმა რომ შემოგხედოს, ცხოვრების ამერიკულ სტილს „აწვები“…
– ამერიკულს რატომ?
– ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, ამერიკულად იცმევ…
– ამერიკულად კი არა, თანამედროვედ ვიცმევ…
– ხომ იცი, რუსეთი თანამედროვეობისგან ძალიან შორსაა. ასე რომ, ერთი მითხარი, ამ ევროპა-აშშ-ს რატომ ვერ იტან?
– საქართველოს მტრებს ვერ ვიტან! რაც შეეხება ევროპა-აშშ-ს, საქართველო არც ერთი სხვა ქვეყნის მონა-მორჩილი არ უნდა იყოს, ანუ როგორც საბჭოთა კავშირის დროს საქართველო საბჭოთა კავშირის მონა-მორჩილი არ უნდა ყოფილიყო, ასევე, არც დღეს უნდა იყოს აშშ-ის, კერძოდ, საქართველოში აშშ-ის ელჩის მონა-მორჩილი.
– და ეს „მონა-მორჩილება“ რაში გამოიხატება?
– ყველაფერი ეს ავტობუსის გაჩერებაზე, ან ქუჩის ბირჟაზე არ მაქვს გაგებული. საქართველოს მთვარობის მაღალჩინოსანი გახლდით და მინახავს, აშშ-ის ელჩი საქართველოს შინაურ საქმეებში ხშირად საკმაოდ უხეშადაც ერეოდა.
– კონკრეტულად?
– კონკრეტულად ჩემთან დაკავშირებით არაერთხელ გამოაგზავნა რეკომენდაცია, რომ თანამდებობიდან წავსულიყავი.
– აშშ-ის ელჩს შენი გარეგნობა არ მოსწონს თუ რატომ გებრძოდა?
– ჩემი მოწინააღმდეგე მხოლოდ იმიტომ იყო, რომ საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი „იდენტობის“ ხელმძღვანელის, ვინმე ვაჭარაძის მიერ განხორციელებული უმსგავსო თავდასხმისგან დავიცავი. სხვათა შორის, ეს ვაჭარაძე თავისი ორგანიზაციიდან, როგორც ვიცი, თაღლითობის გამო იქნა გაძევებული.
– ამ ამბებში კარგად ერკვევი…
– ამდენი წელია, პოლიტიკაში ვარ და, რა თქმა უნდა, კარგად ვერკვევი – ვიცი, ვინ რითი სუნთქავს და ვინ რას წარმოადგენს. როცა აშშ-ის ელჩი თაღლითის გვერდით დადგება და საქართველოს მთავრობას პირდაპირ მიუთითებს, რომ…
– სანდრო, ტერმინებს ნუ ურევ: რეკომენდაცია გვერდით დგომას არ ნიშნავს…
– რეკომენდაცია გვერდით დგომაა, მით უმეტეს, როცა ლაპარაკი იმაზეა, ეს ადამიანი თანამდებობიდან გადაყენე, ის დანიშნე, ეს დეპუტატი გახდეს და ის – არაო. ისე, აშშ-ის ყოფილმა ელჩმა სიფრთხილე ისე დაკარგა, რომ ამის თაობაზე ოფიციალური წერილი გამოაგზავნა, რომელიც სახელმწიფო კანცელარიასა და მთავრობის აპარატში შენახული აუცილებლად იქნება.
– თუკი აშშ-ის ელჩი შენს გათავისუფლებას ითხოვდა, მთავრობიდან უფრო ადრე რატომ არ გამოგიშვეს?
– ვერ გამომიშვეს.
– რატომ? მართლა, ღარიბაშვილი გმფარველობდა?
– ღარიბაშვილი, ბატონი კვირიკაშვილისგან განსხვავებით, ბრძანებებს, რომლებიც აშშ-ის ელჩისგან მოდიოდა, თავისთავად, არ ითვალისწინებდა. გარდა ამისა, მეორე ფაქტორიც არსებობდა: ჩემი თანამდებობიდან გაშვება ადვილი არ იყო, რადგან იმ იდეოლოგიასა და იდეებს, რასაც ვემსახურები, საქართველოში, საბედნიეროდ, ბევრი მხარდამჭერი ჰყავს.
– ჩვენში დარჩეს და, ამ იდეებს ბიძინა ივანიშვილი მხარს არ უჭერს. ყოველ შემთხვევაში, ერთ-ერთ ბოლო პრესკონფერენციაზე განაცხადა, ერთნაირსქესიანთა ქორწინება-არქორწინებაზე რეფერენდუმი აუცილებელი არააო…
– ბატონ ბიძინას შეუძლია, ისეც იფიქროს და ასეც. მე კი, ჩემი ჭკუა, გონება მაქვს და ჩემი პოლიტიკურ-მორალური მრწამისთ ვმოქმედებ. ბატონი ბიძინასი კი არა, ხშირად ერთმანეთს შეიძლება, ჩემი და ჩემი ოჯახის წევრების პოლიტიკური გემოვნებაც არ ემთხვეოდეს, მაგრამ ამაში გასაკვირი არაფერია.
– სანდრო, შენი ყოველდღიური ცხოვრება შენს პოლიტიკურ გემოვნებაში აბსოლუტურად ჯდება თუ ამ გემოვნებას ზოგჯერ „არღვევ“ ხოლმე?
– იცით, საქმე რაშია? – ვცდილობ, თანხვედრაში იყოს, მაგრამ როცა იმ თემებზე ვსაუბრობ, რომლებიც ჩვენი მომავალი თაობებისთვის აუცილებელია, ვითვალისწინებ, რომ მაგალითის მიმცემი ვიყო და რადგან მართლმადიდებელი ქრისტიანი ვარ, ათი მცნება დავიცვა, მაგრამ საერო ადამიანისთვის ათი მცნების ბოლომდე დაცვა, ვფიქრობ, შეუძლებელია.
– ათი მცნება ორი-სამი დღის წინაც დაარღვიე, როცა ტელეკომპანია „პირველის“ ეზოში გცემეს თუ სცემე…
– ჩემი ცემა ძალიან ძნელი და გამორიცხულია!
– რა, ყარამან ყანთელი ხარ?
– ჩემი ცემა წარმოუდგენელიცაა, მაგრამ არც იმით ვიამაყებ, რომ ვინმე ვცემო და არც არავინ მიცემია! საერთოდ, ყველა ადამიანი საკუთარი ქმედებით ზიანს საკუთარ თავს აყენებს და აქედან გამომდინარე, სხვა პოლიტიკოსებისგან განსხვავებით, არ ვამაყობ, რომ ვინმეს მოვერიე.
– კარგია, რომ არ ამაყობ, მაგრამ შენ თუ შენმა თანმხლებმა პირებმა კუპრავას რატომ სცემეთ?
– არავინ გვიცემია!
– აბა, ვიღაცამ კადრები დაამონტაჟა?
– მოდით, ამ თემაზე ლაპარაკი არ გვინდა, რადგან მათ, ვინც ასეთი თემებით ამაყობენ, არაკაცებად ვთვლი და არ მინდა, არაკაცივით გამოვდგე და ვიმეტიჩრო, აი, რა მაგარი ბიჭი ვარ-მეთქი. 44 წლის ვარ და ასეთი რაღაცები დიდი ხანია, ჩემში აღფრთოვანებს აღარ იწვევს.
– …ჯერ ერთი, ოპოზიცია ხელისუფლებას პრორუსულ ძალად თვლის და გაუგებარია, აშშ-ის ელჩის ბრძანებებს რატომ ასრულებს. მეორეც, ბევრს ის კი არ გაუკვირდა, მინიტრის მოადგილეობა რომ დატოვე, არამედ, ის, „ოცნების“ ხელისუფლებაში რა გინდოდა?
– მე კი ის მაინტერსებს, იმ ადამიანებს, ვინც „ნაცმოძრაობის“ წინაღმდეგ ერთ მანფესტაციაზეც არ ყოფილან, ან 2012 წელს, „ქართულ ოცნებას“ ხმალამოღებულნი ებრძოდნენ, „ოცნების“ აღმასრულებელ ხელისუფლებასა თუ საარჩევნო სიაში რა უნდათ?! საერთოდ, მგონია, რომ ყოფილი „ნაცი“ არ არსებობს!
– სანდრო, სხვა რამ გკითხე, ანუ „ოცნების“ გუნდში როგორ მოხვდი და, ასევე, ხელისუფლება, რომელსაც ბრალს პრორუსულობაში სდებენ, აშშ-ის ელჩის რეკომენდაციებს რატომ ითვალისიწნებს?
– ეს ხელისუფლება პრორუსული არაა და არც უნდა იყოს. ხელისუფლება არც პროამერიკული უნდა იყოს. საქართველოს ხელისუფლება ქართული უნდა იყოს.
– შენც ხომ იცი, რომ ის, რასაც ამბობ, დემაგოგიაა? – ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, ძლიერი ეკონომიკა არ გვაქვს და, ნეიტრალიტეტის შემთხვევაში, ჩრდილოელი მეზობელი უსაფრთხოების გარანტიასაც არ მოგვცემს!
– ყოველთვის, როცა ერთი, ან მეორე სუპერახელმწიფოს ჭკუაზე დავდიოდით, დიდი კატაკლიზმები შეგვემთხვა – ტერიტორიები დავკარგეთ! სხვის ომში ბრძოლა სიშლეგეა და ამაზე საკმაოდ გონიერი ადამიანები წერდნენ! პატარა ქვეყანა რომ ვართ, სწორედ ამიტომ გვჭირდება გონიერი პოლიტიკა, რათა სამხედრო-პოლიტკურ კონფლიქტებში არ ჩავერიოთ. თუკი ჩვენს ქვეყანას სუპერსახელმწიფოების – რუსეთისა და აშშ-ის ბრძოლის პოლიგონად ვაქცევთ, ეს ყველაზე დიდი შეცდომა იქნება!
– სად დაინახე, რომ სუპერსახელმწიფოების ბრძოლის პოლიგონი ვართ?
– 2008 წლის საომარი მოქმედებები, რეალურად, რუსეთისა და აშშ-ის ბრძოლის პოლიგონი იყო. პირდაპირ ვიტყვი: სააკაშვილის პოლიტიკა არასოდეს მომწონდა და იმ დიქტატორად ვთვლდი, რომელმაც საქართველოს ძალიან ბევრი ცუდი გაუკეთა, მაგრამ მიუხედავად ამისა, ისეთი ბრიყვი არაა, რომ 2008 წელს, ერთ-ერთი ყველაზე მძლავრი – რუსეთის ჯარის წინააღმდეგ მოქმედება ისე დაეწყო, რომ თავისი დასავლელი პარტნიორებისგან გარანტიები არ ჰქონოდა.
– სანდრო, თუ არ იცი, გეტყვი, რომ „ვიკილიქსის“ მონაცემებით, გავლენიანი ამერიკელი ჩინოსნები სააკაშვილს ურჩევდნენ, პროვოკაციას არ წამოეგოო…
– „ვიკილიქსის“ ჩანაწერები ფაქტი არაა და მისი მიხედვით ვერ ვიმსჯელებთ…
– ფაქტი არც შენი ნათქვამია…
– მერე რა? მე იმას ვამბობ, რასაც ვფიქრობ. „ვიკილიქსის“ ჩანაწერები ფაქტი რომ იყოს, მაშინ მსოფლიოს მთავრობების, მათ შორის, აშშ-ის მთავრობის 80-90 პროცენტი ციხეში უნდა იჯდეს. მოკლედ, „ვიკილიქსს“ ნუ დავუჯერებთ, თან ვიცი, რომ ყველაფერი ეს მაკკეინთან იყო შეთანხმებული. მაკკეინი კი, გარდა იმისა, რომ სენატორია, აშშ-ში გავლენიანი პოლიტიკური ფიგურაცაა და აშშ-ის ინტერესების საწინააღმდეგოდ მთავრობასთან შეუთანხმებლად არასოდეს იმოქმედებს. ყველაფერი ეს იმიტომ მოხდა, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო კამპანიაზე გავლენა მოეხდინათ, ანუ აშშ-ის მოსახლეობას დაენახა, რომ რუსეთი საფრთხეს ისევ წარმოადგენს და აშშ-ის ისეთი პრეზიდენტი სჭირდება, რომელიც ამ საფრთხეს რადიკალურად დაუპირისპირდება.
– და განა სანდრო ბრეგაძე, რომელიც ეროვნულობას „აწვება“, არ თვლის, რომ რუსეთი საქართველოსთვის საფრთხეა?
– რუსეთს ჩვენი ტერიტორიები აქვს ოკუპირები!
– ესე იგი, რუსეთი ოკუპანტია!
– რა თქმა უნდა და სწორედ ამას ვამბობ, რომ ჩვენს თავს საფრთხეები ხელოვნურად არც რუსეთთან მიმართებაში უნდა შევუქმნათ, არც – თურქეთთან და არც – რომელიმე სხვა ქვეყანასთან. ისეთი პოლიტიკა უნდა ვაწარმოოთ, რომელიც კეთილმეზობლურ ურთიერთობას გულისხმობს.
– სანდრო, ახლა, სანთებელა რომ წაგართვა, ჩემთან მოლაპარაკებას გამართავ, დამიბრუნეო თუ ძლიერი მეგობრის ძებნას დაიწყებ, რომელიც წართმეული სანთებელის დაბრუნებაში დაგეხმარება?
– ვანო, ფიზიკურად შენზე ძლიერი ვარ, მოგერევი, სანთებელას დავიბრუნებ და შეიძლება, მაგრადაც „დაგჟეჟო“, მაგრამ ჩემზე ბევრად ძლიერი რომ იყო, მაშინ დარწმენებული ვიქნები, შენთან შერკინებით მხოლოდ სანთებელას კი არა, შეიძლება, სიცოცხელც დავკარგო და ამიტომ სხვა მეთოდს გამოვიყენებ…
– ანუ, დასახმარებლად მეგობრებს დაუძახებ, არა?
– არა, შევეცდები, რომ წართმეული სანთებელა უკან მოლაპარაკებით დავიბრუნო. საქართველოს იმის არც ძალა არ აქვს და არც ისეთი ტიპის დიდი ქვეყანაა, რომ რუსეთის, აშშ-ისა თუ თურქეთის წინააღმდეგ საომარი მოქმედებები აწარმოოს.
– სხვათა შორის, დიდი ქვეყანა არც ისარელია, მაგრამ ალბათ, იცი, ძლიერი სწორედ ამერკელების დახმარებით გახდა!
– მოდით, პირდაპირ ვთქვათ: ისარელი აბსოლუტურად სხვა სპეციფიკაა და ისარელის სახელმწიფო სხვა ისტორიულ პერიოდში ჩამოყალიბდა. საერთოდ, ებრაელ ერს უდიდეს პატივს ვცემ, მაგრამ იმის გავლას, რაც ისარელმა გაიარა, ჩემს ქვეყანას ნამდვილად არ ვუსურვებ!
– სანდრო, ამერიკელები ებრაელებს ძლიერი სახელმწიფოს შექმნაში დაეხმარნენ და ისე წავიდნენ, რომ ისარელის ტერიტორები არ მიუთვისებიათ!
– ისარელის სახელმწიფო არ შეიქმნებოდა, რუსეთის, ანუ მაშინდელი სბჭოთა კავშირის ნებაც რომ არ ყოფილყო…
– ისე, როგორ ფიქრობ, შენ უფრო ჭკვიანი ხარ თუ, ვთქვათ, სულხან-საბა ორბელიანი უფრო ჭკვიანი იყო?
– სულხან-საბა, რა თქმა უნდა, უფრო ჭკვიანი იყო!
– მაშასადამე, არ ცდებოდა, როცა საქართველოს დასავლეთთან დამეგობრობას ცდილობდა, არა?
– შედეგი რა დადგა, ან ვინ ამბობს, რომ საქართველოს ევოპასთან ინტეგრაცია არ უნდა მოხდეს? ჩვენ, უბრალოდ, იმას ვამბობთ, რომ საქართველო არც ერთი სუპერსახელმწიფოს მონა-მორჩილი არ უნდა იყოს!
– ევროპამ, ან აშშ-მ როდის გვითხრა, გინდათ თუ არა, ჩემი მონები იყავითო? აი, მონობა ისაა, რაც ბოლო 200 წელია, რუსეთის ქვეშევრდომობის ქვეშ გვჭირს!
– საბჭოთა კავშირის დროს, საქართველოს ცეკა-ს მეორე მდივანი, რომელიც ცენტრისგან ინიშნებოდა და რომელიც, პრქტიკულად, ქვეყანას მართავდა, აუცილებლად არაქართველი უნდა ყოფილიყო. დღეს კი, ასეთივე ტიპის ცეკა-ს მეორე მდივანი აშშ-ის ელჩია.
– სანდრო, ახლა, უტრირებ, თან გავიწყდება, რომ ობივატელი არ ვარ!
– იმ რეალობაზე ვლაპარაკობ, რომელიც გვაქვს და ეს რეალობა შემდეგია: რამდენადაც ინფორაცია მაქვს, მმართველი პარტიის საარჩევნო სიის გარკვეული ასპექტები აშშ-ის ელჩთან თანხმდება და ეს ნორმალურია?
– თქვენი პარტიის საარჩევნო ასპექტები მოსკოვთან თანხმდება?
– ამ პარტიის საინიციატივო ჯგუფში სწორედ იმიტომ ვარ, რომ მისი ასპექტები, საბედნიეროდ, არც ერთ სხვა ქალაქსა თუ ქვეყანაში არ თანხმდება!
– თუკი ასეა, აბა, მეჭიაური რუს დეპუტატთან ერთად რესტორანში რას აკეთებდა?
– რა უნდოდა თავის დროზე მიხეილ სააკაშვილს ვლადიმერ პუტინთან, ან ედუარდ შევარდნაძეს ბორის ელცინთან?
– ესეც ლეგიტიმური შეკითხვაა, მაგრამ პასუხი მეჭიაურზე გამეცი…
– მოლაპარაკებას აწარმოებს.
– შევარდნაძე, ასევე, სააკაშვილი ქვეყნის პირველი პირი იყო და მტრულად განწყობილი ქვეყნის მმართველ ელიტას თუნდაც სიტუაციის ნორმალიზებისთვის ხვდებოდა, მაგრამ არ გამაგიჟო, ოპოზიციონერი, რომელსაც ქვეყნის მართვის ბერკეტები არ აქვს, რა მოლაპარაკებას აწარმოებს?
– ახლავე გეტყვით: სწორედ მეჭიაურის მიერ წარმოებული მოლაპარაკების შედეგად დაიბლოკა გადაწყვეტილება, რომლის მიხედვითაც, ქართული პროდუქტის, განსაკუთრებით, ღვინისა და „ბორჯომის“ რუსეთში ექსპორტი უნდა შეწყვეტილიყო. ეს კი, ქართველ მეწარმეებს მილიონობით ლარის ზარალს მოუტანდა.
– მეჭიაურმა რუსები როგორ აიძულა, რომ გადაწყვეტილება შეეცვალათ?
– როგორ და, – ჭკვიანური მოლაპარაკებით.
– სანდრო, არ მეგონა, გამოუძინებელი ასეთი ხუმარა თუ იყავი…
– ხუმრობა რა შუაშია?
– ხუმრობაა, აბა, რა არის, მეჭიაურმა დუმას გადაწყვეტილების მიღებაზე უარი ათქმევინაო…
– ეს თავად რუსეთის ხელისუფლების წარმოამდეგნელებმა განაცხადეს.
– რუსები განაცხადებდნენ, რადგან მათთან გაქვთ კავშირი!..
– მოლაპარაკებისთვის კარგა ხანია, რუსი კაცი კი არა, ქალიც არ მინახავს!
– ისე, რუსი „ნაშები“ „გევასება“?
– სხვათა შორის, მათთან ინტენსიური ურთიერთობა არასოდეს მქონია. საერთოდ, ვცდილობ, მორალურად მდგრადი ვიყო, თან ვერ ვიტან მამაკაცებს, რომლებიც გამოდგებიან და პრესა-ტელევიზიით ამტკიცებან, ქალებთან ურთიერთობაში რა მაგრები არიან. აქედან გამომდინარე, ამის შესახებ ვერაფერს გეტყვით.
– „თქვენობით“ რატომ მელაპარკები?
– „თქვენობით“ შენ კი არა, მკითხველს ველაპარაკები, თორემ ჩვენი შინაურული ლაპარაკი, ალბათ, არ დაგვიწყებია…
– სანდრო, კონკრეტული შეკითხვა უნდა დაგისვა და არ დაიწყო, აი, ყურიო. მოკლედ, როგორც ამბობენ, ღარიბაშვილთან იყავი დაახლოებული და მისი პრემიერობის დროს ყოფილი „ნაციონალები“, მაგალითად, ძმები ჩხენკელები რომ დაწინაურდნენ, არ გააპროტესტე?
– რა თქმა უნდა. ვანო, მგონი, შენც ხარ ამის მოწმე, რომ ხელისუფლებას მაშინაც ვაკრიტიკებდი, როცა ხელისუფლებაში ვიყავი. სხვათა შორის, ახლახან, ლტოლვილთა და განსახლების ყოფილმა მინისტრმა, ბატონმა დარახველიძემ, რომლის მოადგილეც ვიყავი, განაცხადა, რომ ჩხენკელი მის საქმეში უხეშად ერეოდა. შეგიძლია, ბატონ დარახველიძეს ჰკითხო, ამასთან დაკავშირებით როგორი რადიკალური პოზიცია მქონდა და ხელიც შევუშალე, რომ ეკონომიკური საბჭო ლტოლვილთა და განსახლების სამინისტროს საქმიანობაში არ ჩარეულიყო.
– ეს გავიგე, მაგრამ შეკითხვას თუ სვამდი, „ნაცები“ რატომ „ქოცდებიანო“?
– ვსვამდი…
– და რაო, რას გპასუხობდნენ?
– კოჰაბიტაციააო. ჩემი ღრმა რწმენით, კოჰაბიტაცია ყველაზე დიდი შეცდომა იყო, რაც „ნაციონალების“ დამარცხების შემდეგ ახალმა ხელისუფლებამ დაუშვა, ეს უცხოეთიდან იყო თავსმოხვეული, ანუ პირდაპირ იქნა საკითხი დასმული, თუ კოჰაბიტაცია არ იქნება, მაშინ ახალ ხელისუფლებას დასავლეთის მხარდაჭერა არ ექნებაო. სიტყვა „კოჰაბიტაცია“ პირველად აშშ-ის ელჩმა ახსენა, თორემ მთავრობაში ამ სიტყვის მნიშვნელობა არც იცოდნენ. შეცდომა იყო, აბა, რა იყო, როცა მაშინდელი მაღალჩინოსანი გია ხუხაშვილი „პიქსელის“ შენობაში იჯდა და, როგორც თვითინ განაცხადა, „ნაცმოძრაობისდროინდელი“ ბიზნესმენებისგან, პადრესავით, აღსარებას იბარებდა, არადა, ამ ადამიანებს მასთან კი არა, მთავარ პროკურატურაში უნდა ევლოთ და ჩვენებები ეძლიათ. დღესაც ამ კოჰაბიტაციის მძევლები ვართ. მეტიც, კოჰაბიტაცია, ხშირ შემთხვევაში, ბევრად უფრო ახლო ურთიერთობაშიც გადაიზარდა და დღეს ქორწინების მსგავსი ელემეტებიც გვაქვს, განსაკუთრებით, მაჟორიტარი დეპუტატობის კანდიდატების წარდგენისას!
ისე, ვანო, გინდა, გითხრა, კოჰაბიტაციის წინააღმდეგ როგორ ვიბრძოდი?
– აბა, მითხარი, გისმენ…
– ყოფილი თანამშრომლებისგან ვიცი: როგორც კი, ჯერ ერთი პოსტი დავტოვე, მერე კი – მეორე, „ნაცმოძრაობის“ წევრებმა, რომლებიც თანამდებობებზე იყვნენ დარჩენილები, სუფრა გაშალაეს, ამ სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობით და გახარებულები გაჰყვიროდნენ, ბრეგაძე მოგვცილდაო.
– „ნაცებს“ შენი მოცილება ასე რატომ გაუხარდათ?
– მაგალითად, ლტოლვილთა და განსახლების მინისტრმა თავის დროზე გულდაწყვეტილმა მითხრა, სტაფის 80 პროცენტი კობა სუბელიანის მოყვანილი „ნაცმოძრაობის“ მხარდამჭერია და დღეს რომ არჩევნები ჩატარდეს, ჩვენს სამინისტროში „ქართული ოცნება“ წააგებსო. მინისტრს მყისიერი რეორგანიზაცია და კონკურსის ჩატარება შევთავაზე, რომლის საფუძველზეც, ძირთადად, აპოლიტკურ თანამშრომლებს მივიღებდით. როცა საამისოდ ყველაფერი მზად იყო, მინისტრი შეიცვალა, მე კი, სხვა თანამდებობაზე გადავედი. არ ვამბობ, რომ სამსახურიდან ვინმე პოლიტიკური ნიშნით გავაგდე, მაგრამ მათ მიმართ, რომლებიც ხელისუფლების წინააღმდეგ მიზანმიმართულ საბოტაჟს ეწეოდნენ, რა თქმა უნდა, შეუწყნარებელი ვიყავი, ანუ საშუალებს არ ვაძლევდი, ის საქმიანობა განეხორციელებინათ, რასაც „ნაცმოოძრაობის“ დროს ანხორციელებდნენ.
– ლაპარაკში, აშკარად, ვერ გჯობნი, არადა, კონკრეტული შეკითხვა დაგისვი…
– ეს ლაპარაკი კი არა, ფაქტია! ისიც ფაქტია, ხელისუფლებიდან რომ წამოვედი და „ნაცებმა“ რესტორან „მეტეხის ჩრდილში“ სუფრა გაშალეს!
– ამ თემებზე ყოფილ პრემიერთან გილაპარაკია?
– ძალიან ბევრჯერ.
– მერე, რას გპასუხობდა?
– იცი, რა არის? – პირადი საუბრის გარეთ გამოტანის მორალური უფლება არ მაქვს, მაგრამ ღარიბშვილიც ზუსტად იმას ფიქრობდა, რასაც – მე, მაგრამ ჩვენი ტრაგედია სწორედ ისაა, რომ საქართველოს ხშირად ხელისუფლება ვერ მართავს, მას უცხო ქვეყნიდან მართავენ და რაღაც-რაღაცების გაკეთებას აძალებენ!
– პრემიერობიდან ღარიბაშვილის გაშვებაც დასავლეთის მოთხოვნა იყო?
– დანამდვილებით ვიცი: ღარიბაშვილის ხელისუფლებიდან წასვლის ერთ-ერთი მიზეზი მისი ეროვნული პოზიცია იყო, თორემ ყურმოჭრილი მონა რომ ყოფილიყო, არავინ გაუშვებდა!
– …ეროვნულობა რას ნიშნავს?
– ეროვნულობა ის ცნებაა, რომელიც ერებს ერთამნეთისგან განასხვავებს და რომელიც ტრადიციების, მორალური ღირებულებებისა და ისტორიული საფუძვლების დაცვას გულისხმობს! ერი, რომელიც ისტორიულ ფესვებსა და ტრადიციულ ღირებულებებს კარგავს, ეროვნულობასაც დაკარგავს და გადაგვარდება!
– ანუ, შენც თვლი, რომ ქართველი ქალი, რომელიც მოკლე კაბას ჩაიცმევს, გათახსირებულია?
– ეს სასაცილო და შავრაზმელობაა! ეროვნულობის მტერი ფაშიზმი, კომუნიზმი და შავრაზმელობაა. ევროვნულობა პროგრესი და კლასიკური ტიპის კონსერვატიზმია!
– ევროპამ, სადაც არათუ ტურისტად ხარ ნამყოფი, არამედ, გიცხოვრია კიდეც, გაგრყვნა და ქართველობა წაგართვა?
– ევროპაში ზრდასრული ჩავედი და ვერაფერს წამართმევდა, მაგრამ ბავშვი, რომელიც ისეთ გარემოში იზრდება, რომელი გარემოც ბევრ ქვეყანაშია, ეროვნულობას, რა თქმა უნდა, კარგავს!..
– სანდრო, თუკი კონსტიტუციაში არ ჩაიწერება, რომ ოჯახი ქალისა და მამაკაცის ერთობაა, შეიძლება, ქუჩაში კაცს კაცი, ან ქალს ქალი მივარდეს და ცოლად შეირთოს?
– არა, ეს არასწორი წარმოდგენაა. საერთოდ, ჰომოსექსუალიზმი ანტიკური დროიდან არსებობს და ის, რასაც მე ვლაპარაკობ, იმას არ ნიშნავს, რომ ადამიანს იმის გაკეთება ავუკრძალო, რაც სურს. სხვათა შორის, ნიშანდობლივია, რომ არატრადიციული სექსუალური ორიენტაციის ბევრი ადამიანი იმ იდეას, რომელსაც ვაჟღერებ, ანუ ქორწინების საკითხი კანონით იყოს დარეგულირებული, დადებითად უყურებს. მოკლედ, ჩვენს სახელმწიფოში წმინდა იურიდიული ნონსენსია: ორგანულ კანონში ნათლადაა მითითებული, რომ ოჯახი ქალისა და მამაკაცის ერთობაა. საქართველოს კონსტიტუციაში კი, რომელიც ორგანულ კანონზე ზემდგომია, ცნება „მეუღლეები“ წერია, ანუ მეუღლეებში შეიძლება, იგულისხმებოდეს ქალი და მამაკაცი, მამაკაცი და მამაკაცი, ქალი და ქალი. ამიტომ, ნებისმიერ დროს ნებისმიერ პიროვნებას შეუძლია, საკონსტიტუციო სასამართლოში გამართული სარჩელი შეიტანოს, ორგანული კანონი მის ზემდგომ კანონთან, კონსტიტუციასთან წინაღმდეგობაში მოდის და გთხოვთ, ორგანული კანონის ეს მუხლი გააუქმოთო. საკონსტიტუციო სასამართლოც იურიდიულად გამართულ გადაწყვეტილებას მიიღებს, ორგანული კანონის ამ მუხლს გააუქმებს და ამით ჩვენს ქვეყანაში ერთნაირსქესიანთა ქორწინება დაკანონდება.
– ასე, ჰიპოთეტურად, ყველაფრის დაშვება შეიძლება, მაგრამ მსგავს რამეს ხომ არავინ ითხოვს?
– აუცილებელია, რომ კონსტიტუციაში ეს შეუსაბამობა გასწორდეს. ოპონენტებს – „ნაციონალებს“ „რესპუბლიკელებსა“ და ხელისუფლების ზოგიერ წარმოამდგენელს ვერნაირი არგუმენტი ვერ მოაქვთ და მხოლოდ იმას ამბობენ, რომ ეს საშიშრობა არ არსებობს. ჰოდა, თუ საშიშროება არ არსებობს, წინააღმდეგობა რატომღაა? ადამიანებს თავიანთი უცხოელი კოლეგების წინაშე ვალდებულება აქვთ, რომ ერთნაირსქესიანთა ქორწინებ დაკანონდება, მაგრამ ამაზე ღიად ლაპარაკი არ შეუძლიათ, რადგან არჩევნები ახლოვდება და ხმების ძალიან დიდ რაოდენობას დაკარგავენ. აქედან გამომდინარე, ამაზე ღიად საუბარს ერიდებიან და ცდილობენ, თავი რაღაც მაქინაციებით დაიძვრინონ. ამავე დროს, ვიცით უცხოელი პოლიტიკოსების აზრი, რომლებიც ამბობენ, რომ ერთნაირსქესიანთა ქორწინება მთელ მსოფლიოში უნდა განივრცოს. ჩვენ, პრაქტიკულად, უმძლავრეს ძალას ვუპირისპირდებით, რომელმაც მსოფლიოს ბევრ ქვეყანაში ასეთი ქორწინება დააკანონა. აშშ-ის უზენაესმა სასამართლომ კი გადაწყვეტილება მიიღო, რომლის თანახმადაც, ყველა შტატი ვალდებულია, ასეთი ქორწინება დააკანონოს.
– ამის დოკუმენტი გაქვს?
– რა თქმა უნდა…
– სანდრო, ხომ მაქვს ლეგიტიმური უფლება, ვიფიქრო, რომ ამ თემას, არჩევნების წინ, პოლიტიკური დივიდენდებისთვის იყენებ?
– შეგიძლია, ნებისმიერი რამ იფიქრო, მაგრამ ამ თემის წამოწევა მაშინ დავიწყე, როცა არჩევნები მოახლოებული არ იყო და ამის გამო საკმაოდ მაღალი პოსტიც დავკარგე. პირდაპირ ვიტყვი: ახლანდელმა პრემირმა და მინისტრთა კაბინეტმა ჩემს წინაშე ერთგვარი ულტიმატუმიც დააყენეს: ან თანამდებობიდან წავსულიყავი, ან გავჩერებულიყავი და ერთნაირსქესიანთა ქორწინების ამკრძალავი საკონსტიტუციო შესწორების დაკანონება არ მომეთხოვა. ავდექი და საკმაოდ დიდ თანამდებობასა და ჩემს მორალურ პრინციპებს შორის არჩევანი გავაკეთე – თანამდებობიდან წამოვედი. დღეს უხელფასოდ ვარ და საკმაოდ ბევრი რაღაც აღარ მაქვს, მათ შორის, არც – პოლიტიკური მოღვაწეობის ბერკეტები. უარესიც, თანამდებობაზე რომ დავრჩენილიყავი და ყველა იმ გადაწყვეტილებისთვის, რასაც მახვევდნენ, თავი დამეხარა, მომავალ პარლამენტში გარანტრებული ადგლი მექნებოდა!
– „ოცნებიდან“?
– დიახ, სახელისუფლო ძალის სიით.
– …სანდრო, არ დაიღალე?
– რითი?
– სულ წივილ-კივილში ხარ… ისე, რაც პოლიტკაში ხარ, მერამდენე პარტია გამოიცვალე?
– ჩემი პარტია ყოველთვის იყო და ახლაც ზვიად გამსახურდიასა და მერაბ კოსტავას გზაა! რომელ ხელისუფლებასა თუ ოპოზიციურ გაერთიანებაშიც უნდა ვიყო, იმ გზის ერთგული დავრჩები, რომელი გზითაც ზვიად გამსახურდია და მერაბ კოსტავა მიდიოდნენ! ძალიან გთხოვთ, იმის საშუალება დამიტოვოთ, ჩვენი დიდი მამულიშვილების იდეების რეალიზებისთვის რომელი ბერკეტები და როგორი ლავირება გამოვიყენო!
– დემოკრატია მოგწონს?
– მომწონს კი არა, დემოკრატიისთვის 1987 წლიდან, ანუ 15 წლის ასაკიდან ვიბრძვი. მაშინ ათასობით კი არა, 10-15 ვიყავით – ზვიად გამსახურდია, მერაბ კოსტავა, გია ჭანტურია, ირაკლი წერეთელი და ასე შემდეგ… მთელი თბილისი ისე გვიყურებდა, როგორც გიჟებს! მახსოვს, მოსწავლე ვიყავი, ბოლომდე ვერ ვაცნობირებდი, საქართველოს დამოუკიდებლობა რა იყო, მაგრამ ზვიადსა და მერაბისგან გაგონილი მქონდა, რომ მათი საბოლოო მიზანი საქართველოს დამოუკიდებლობა იყო. ერთხელ, ჩემი სკოლის წინ, ავტობუსის გაჩერებაზე, სადაც ხალხი იყო შეკრებილი, განვაცხადე, აი, როცა საქართველო დამოუკიდებელი იქნება-მეთქი და ვიგრძენი, ყველამ ისე შემომხედა, როგორც გიჟს!
– დღეს ხალხი როგორ გიყურებს?
– ნაკლებად მაინტერსებს, ვინ როგორ მიყურებს. მთავარია, ჩემს თავთან მართალი ვიყო და იმ გზით ვიარო, რომლითაც შეგნებული ცხოვრება დავდივარ!
– სხვათა შორის, ამბობენ, მეჭიაურის გარშემო თავი მათ მოიყარეს, ვინც ივანიშვილზე განაწყენდნენო…
– ბიძინა ივანიშვილზე განაწყენბული არ ვარ და დღესაც ვთვლი, რომ ისტორიული როლი შეასრულა – 2012 წლის პირველ ოქტომბერს სააკაშვილის რეჟიმი დაამარცხა და, თავისი თავდადებით, საქართველოს მოსახლეობას ნანატრი თავისუფლება მიანიჭა.
– ანუ, „ოცნების“ დამფუძნებელს თან აკრიტიკებ, თან კოჭს უგორებ და ეს როგორ გავიგო?
– როგორ შემიძლია ბატონ ივანიშვილს, მაგალითად, ქველმოქმედება და წარმატებული ბრძოლა დავუკარგო? შეიძლება, შევარდნაძის და „ნაცმოძრაობის“ ხელისუფლების მტერი ვიყავი, მაგრამ დღევანდელი ხელისუფლების მტერი არ ვარ. მე მოყვარე ვარ, რომელიც მას აკრიტიკებს!
– სანდრო, არ გირჩევია, წახვიდე და შენთვის, მშვიდად ბიზნესი აკეთო და ამ პოლიტიკას მოშორდე?
– 25 წლის ასაკაში, ერთ-ერთი ყველაზე ახალგაზრდა პარლამენტარი ვიყავი, საკმაოდ სერიოზული ბერკეტებიც მქონდა. შემდეგშიც, მაღალი თანამდებობები მეკავა და ბიზნესი და ფულის კეთება რომ მდომოდა, ამჟამად იმდენი ფული მექნებოდა, სხვა ჩინოვნიკების მსგავსად, ფეხს-ფეხზე გადავიდებდი და ასე ვიცხოვრებდი, მაგრამ ის ჩონოვნიკი ვიყავი, რომელსაც, მინისტრის მოადგილეობიდან რომ წამოვიდა, „ოვერდრაფტში“ მინუს 550 ლარი ჰქონდა.
– დღეს რითი ცხოვრობ?
– რითი და, – ჩემო ოჯახის წევრების მოცემული თანხით.
– ესე იგი, ყოველ დღე ოჯახის წევრებს სთხოვ, აუ, ფული მომეცით, სიგარეტი უნდა ვიყიდოო?
– არა, ოჯახის წევრები, რომლებიც ბიზნესით არიან დაკავებულნი, თვეში ერთხელ იმ რაოდენობის თანხას მაძლევენ, რომ ვჭამო, მანქანაში ბენზინი ჩავასხა და სხვა საყოფაცხოვრებო პრობლემები მოვაგვარო.
– ოფისს როგორ ინახავ?
– ოფისში, თვეში, 500 დოლარს ვიხდით. ყოველ თვე 100 დოლარს მე ვდებ, ასს – ჩვენი ორგანიზაციის გამგეობის წევრი ზურაბ ენუქიძე, ასს – ასევე, ჩვენი ორგანიზაცის წევრი ჭაბუკიანი და ამ თანხას ასე, ას-ასი დოლარობით ვაგროვებთ. ას ლარამდე კი, კომუნალურ გადასახადებში ვიხდით…
– რა ამის პასუხია და, გავიგე, მეჭიაურის პარტია ნინო ბურჯნაძესთან აპირებდა გაერთიანებას, მაგრამ ბურჯანაძემ ულტიმატუმი დაუყენა და ამიტომ, ახლა კონსულტაციებს ირმა ინაშვილთან მართავსო. ასეა?
– ჯერ ერთი, ჩვენს პარტიას წარმატების მიღწევის დიდი პოტენციალი აქვს, თუმცა ხმების რეალიზაციის პრობლემა გვაქვს.
– ანუ, ხმებს ვერ დაიცავთ?
– არა… ყველაფერს ფინანსები სჭირდება. მაგალითად, ორი კვირის განმავლობაში 500 ლარის შეგროვება გაგვიჭირდა, რომ რეფერენდუმის ბლანკები დაგვებეჭდა, მაგრამ 225 ათასი ხელმოწერა მაინც შევაგროვეთ.
– დავიჯერო, ამ ქვეყანაში ეროვნული ბიზნესმენები არ არიან, ფული რომ მოგცეთ?
– არ არიან და ჩვენი ტრაგედიაც ესაა. პატიოსანი ბიზნესმენი 2-3 პროცენტია,
მათი 97-98 პროცენტი კი, ვისაც საქართველოში ფული აქვს, თაღლითი, ბანდიტია და ფული მოსახლეობის ძარცვის ხარჯზე იშოვა. ჩვენ უნდა ვუზრუნველყოთ, რომ ასეთი პიროვნებები ბიზნესის ავანსცენაზე საერთოდ აღარ იყვნენ.
რაც შეეხება შეკითხვას, ქალბატონი ნინო ბურჯანაძის ოჯახი ჩემი ოჯახის ძალიან ახლობელია, პირადად ქალბატონი ნინო კი, ვთვლი, რომ ჩემი მეგობარია. ირმა ინაშვილი ჩემი სტუდენტობისდროინდელი დაქალია. აქედან გამომდინარე, მასთანაც რამე კონფლიქტი გამორიცხულია. ჰაერზე არ ვამბობ და გარწმუნებთ: არჩევნების წინ ამომრჩეველი ძალიან სერიოზულ, დიდ და მძლავრ კოალიციას იხილავს! ამ გაერთანებაში ერთი და ორი კი არა, რამდენიმე პარტია იქნება, წინასწარ მეტს ვერაფერს ვიტყვი, თუმცა მოლაპარაკების პროცესი უკვე დასრულებისკენ მიდის.
– სანდრო, რომ გითხრა, შენს პოლიტიკურ გაერთიანებას ხმას არ ვაძლევ-მეთქი, „გაგიტყდება“?
– არ მესიამოვნება, მაგრამ ამის გამო შენზე არ დავიბოღმები. სხვათა შორის, საკმაოდ საინტერესო ბრძოლა გველის საბურთალოზე, სადაც ძირითადი კანდიდატები მე და დავით უსუფაშვილი ვიქნებით. ეს ეროვნულ და ანტიეროვნულ იდეოლოგიას შორის ბრძოლა იქნება და ვფქირობ, ანტიეროვნულ იდეოლოგიას წელში გადავტეხთ და მთელ საქართველოს დავანახებთ, რომ ანტიეროვნული ძლები ფეხს ვერასოდეს მოიკიდებენ!
– სანდრო, თავიდან აღარ დაიწყო, თორემ ამის „გაშიფვრით“ მოვკვდები. მოკლედ, წარმატებებს გისურვებ!
ესაუბრა ვანო პავლიაშვილი
