რუსეთი საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაციას აგრძელებს, ყოველ შემთხვევაში, მის აგრესიულ პოლიტიკაში ეს პრაქტიკულად ყოველდღიურად იგრძნობა. მორიგი ასეთი აქტის განხორციელებას მცდელობა ჰქონდა 15 მარტს, როდესაც, ადგილობრივების ცნობით, ოკუპანტები გორის მუნიციპალიტეტის სოფელ ხურვალეთში ერთ-ერთი ადგილობრივის მიწის ოკუპირებას ცდილობდნენ. საბოლოოდ მათ ეს არ გამოუვიდათ. მიმდებარე ტერიტორიაზე გაიმართა ანტისაოკუპაციო მოძრაობის აქციაც. საქართველოს ხელისუფლებამ ეს არ დაადასტურა, თუმცა იყო ურთიერთგამომრიცხავი განცხადებები ქეთევან ციხელაშვილისა და სუს-ის განცხადებებში, რაც ადასტურებს, რომ რაღაც ინციდენტს ადგილი ნამდვილად ჰქონდა.
რა ხდება, რასთან გვაქვს საქმე და რამდენად თანმიმდევრულია საქართველოს ხელისუფლების პოლიტიკა ამ მიმართულებით? _ ამ საკითხებზე “ახალ თაობასთან” ინტერვიუში ნაციონალური მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი სალომე სამადაშვილი საუბრობს.
_ რა შეფასებას გააკეთებთ ხურვალეთის მოვლენებთან დაკავშირებით? ხელისუფლების მხრიდან მოვისმინეთ ურთიერთგამომრიცხავი ინფორმაცია იმაზე, იყვნენ თუ არა რუსი ოკუპანტები ჩვენი ხელისუფლების კონტროლირებად ტერიტორიაზე გადმოსულები.
_ მე ვფიქრობ, რომ პრობლემა არის ის, რომ ჩვენ რეალურად არ გვაქვს ადეკვატური უსაფრთხოების ზომები ოკუპაციის ხაზის მიმდებარე ტერიტორიებზე. ადრე ფუნქციონირებდა საგუშაგოები, რომლებიც გაუქმდა და არანაირი ახალი ალტერნატივა არ შეუქმნია უსაფრთხოების ზომების თვალსაზრისით ჩვენს ხელისუფლებას, იმიტომ რომ, როგორც ჩანს, ამას ეწინააღმდეგება რუსეთი და ეს ყველაფერი ძალიან საშიში და სახიფათოა, იმიტომ, რომ ადგილობრივი მოსახლეობა თავს დაუცველად გრძნობს.
გახშირებულია და არანაირად არ იკლებს გატაცების თუ უკანონო დაკავების ფაქტები, რაც ხშირად ფატალურად მთავრდება. ეს ყველაფერი ქმნის არასტაბილურობის განცდას. მოსახლეობა თავს სრულიად დაუცველად გრძნობს. სწორედ ამიტომ ვნახეთ ჩვენ ურთიერთგამომრიცხავი განცხადებები და ა.შ. ადგილობრივ მოსახლეობას არ აქვს არანაირი განცდა იმისა, რომ ხელისუფლებას აქვს მექანიზმები მათი უსაფრთხოების დაცვის თვალსაზრისით.
_ გარდა იმისა, რომ არათანმიმდევრული პოლიტიკა აქვს ხელისუფლებას, ისიც ხომ არ გამოჩნდა, რომ უწყებებს შორის არ არსებობს სათანადო კოორდინაცია კრიტიკულ სიტუაციაშიც კი?
_ სამწუხაროდ, უსაფრთხოების ჩვენი სისტემა საკმაოდ მოშლილია. დაპირისპირებაც იყო პრეზიდენტსა და პრემიერს შორის, შემდეგ იყო ინსტიტუციური ცვლილებები, რომლებიც შეეხო უშიშროების საბჭოს, რამაც პრაქტიკულად ამ უწყების პარალიზება გამოიწვია. რაღაც პერიოდი დუბლირება იყო ანტიკრიზისული საბჭო, ანუ უშიშროებისა და უსაფრთხოების მმართველი რგოლი სრულიად მოშლილია.
სრულიად მოუმზადებელია ხელისუფლება, რომ გაუმკლავდეს რაიმე სახის კრიზისს, რაც ძალიან სახიფათოა ჩვენი ქვეყნისა და ჩვენი მოქალაქეებისთვის. ეს კიდევ ერთხელ დაადასტურა ხურვალეთის ინციდენტმა.
_ არაადეკვატური განცხადება გააკეთა გორის მერმა, როცა თქვა, რომ ოკუპანტებს ეშლებათ ხოლმე ტერიტორია. ასეთი განცხადებებით ის ადრეც გამორჩეულა. ხომ არ უნდა დადგეს მისი პასუხისმგებლობის საკითხი?
_ არა მგონია, რომ პრობლემა გორის მერის დონეზე შეიძლება გადაიჭრას, იმიტომ, რომ ის აკეთებს განცხადებებს, რომლებიც, მისი აზრით, შეესაბამება იმ პოლიტიკის კურსს, რომელიც განსაზღვრული აქვს ქვეყნის ხელმძღვანელობას და მასზე ზემდგომ ოფიციალურ პირებს. გორის მერი კი არ არის პრობლემა, არამედ ის პოლიტიკა, რომელსაც დღეს ახორციელებს ხელისუფლება.
ჩვენ პარლამენტშიც გამოგვიცხადეს მინისტრებმა ციხელაშვილმა და ზალკალიანმა, რომ მათი პოლიტიკა არის ძალიან წარმატებული და, მათი შეფასებით, ეს იმით გამოიხატება, რომ ისინი თავიდან იცილებენ კონფლიქტის ესკალაციას, მაგრამ რეალობა არის ის, რომ ეს კონფლიქტი არ შეწყვეტილა სწორედ იმ ხალხისთვის, ვინც ცხოვრობს ოკუპაციის ხაზის მიმდებარედ. იქ, სადაც მათ ცხოვრებაში ეს კონფლიქტი ყოველდღიურად არის.
ხელისუფლებას შერჩეული აქვს პოლიტიკა, რომ თვალი დახუჭოს პრობლემებზე, რომლებიც რეალურად არსებობს. არანაირი ხედვა არ არის ამ პრობლემების მოსაგვარებლად.
_ ის ფაქტი რაზე მეტყველებს, რომ ევროკავშირის მისიამაც არ დაადასტურა, რომ ოკუპანტები ჩვენს კონტროლირებად ტერიტორიაზე იყვნენ გადმოსულები? ხომ არ ნიშნავს იმას, რომ საჭიროა მათი ჩართულობის კიდევ უფრო ზრდა?
_ ევროკავშირის მისიას მანდატი აქვს მინიჭებული 2008 წლის ცეცხლის შეწყვეტის ხელშეკრულებით, რომ დაფაროს საქართველოს სრული ტერიტორია, ოკუპირებული ზონების ჩათვლით. თუმცა, მათ ამის შესაძლებლობა არ ეძლევათ. რუსები რეალურად ცდილობენ, ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისია გადააქციონ ბორდერიზაციის ნაწილად. ეს ძალიან სახიფათო ტენდენციაა.
ამიტომ აუცილებელია რაღაცის შეცვლა. არ სრულდება რუსეთის მიერ აღებული ვალდებულება ევროკავშირის მანდატის განხორციელებასთან მიმართებით. ეს უნდა იყოს ძალიან მაღალი დონის დღის წესრიგში დაყენებული საკითხი ევროკავშირის მიერ რუსეთთან მიმართებით.
სამწუხაროდ, გასული წლების განმავლობაში საქართველოსთან მიმართებით ამ შეუსრულებელ ვალდებულებებზე საუბარი არ არის. ეს არის ძალიან სახიფათო ჩვენი სახელმწიფოსათვის.
_ ანუ დიპლომატიის გააქტიურებაა საჭირო და ეს პრობლემაა?
_ დიპლომატიის გააქტიურებაზე კი არ არის საუბარი, არამედ საუბარია იმაზე, რომ როდესაც მოხდა უკრაინის ტერიტორიების ანექსია და ევროკავშირმა დააწესა სანქციები რუსეთზე, მაშინ იყო სწორედ ეს ისტორიული მომენტი, რომელიც საქართველოს უნდა გამოეყენებინა იმისთვის, რომ ძალიან მყარად მოქცეულიყო საერთაშორისო კონტექსტში საქართველოს ოკუპაციის თემა და შეუსრულებელი ვალდებულებები საქართველოსთან მიმართებით რუსეთის მხრიდან. მაგრამ, ჩვენდა საუბედუროდ, ამ ისტორიულ მომენტში ჩვენს ქვეყანას მართავს ხელისუფლება, რომლის პოლიტიკაა, არ გააღიზიანოს რუსეთი და რომლის პოლიტიკა არ არის ჩვენი სახელმწიფო ინტერესების დაცვა.
_ ეს ჩვენმა ხელისუფლებამ შეგნებულად გააკეთა თუ კომპეტენცია არ ეყო?
_ მე ვფიქრობ, რომ დღევანდელ ხელისუფლებას რუსეთი უწესებს წითელ ხაზებს, ანუ რა იქნება მისთვის მიუღებელი და ამ წითელ ხაზებს ექვემდებარება ჩვენი საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკის ძირითადი მიმართულებები. ეს შეეხება საერთაშორისო წნეხის გაზრდასაც რუსეთთან მიმართებით. სწორედ რუსეთის ინტერესებშია ივანიშვილის მიერ დეკლარირებული საგარეო პოლიტიკის მიმართულება, რომ საქართველო არ უნდა იყოს პრობლემა დასავლეთსა და რუსეთს შორის ურთიერთობებში.
ეს არის რუსული დაკვეთა, რომელსაც ასრულებს დღევანდელი ხელისუფლება. შედეგად კი არანაირი სტაბილურობა არ არის. ეს არის მოჩვენებითი სტაბილურობა. რუსეთს ხელთ აქვს ყველა ბერკეტი, რომ დესტაბილიზაცია გამოიწვიოს და საქართველოს დღეს ჰყავს ხელისუფლება, რომელსაც საშუალო დონის კრიზისის მართვის ინსტიტუციური და არანაირი ადამიანური რესურსებიც კი არ გააჩნია.
ეს არის ის რეალობა, რომელიც ჩვენ მივიღეთ `ქართული ოცნების~ მიერ ქვეყნის მართვის 7 წლის თავზე.
_ არაერთი სახელმწიფო მოხელის მხრიდან გვესმოდა, რომ პროვოკაციებს ახორციელებენ პირები, რომლებიც ოკუპაციას აპროტესტებდნენ ხურვალეთთან. რას ნიშნავს ეს და აქვე გკითხავთ, რამდენად სამართლიანია მათი მოთხოვნა, რომ პატრულირება გაძლიერდეს?
_ მსგავს გარემოში, სადაც უსაფრთხოების ზომები განსაკუთრებით ძლიერი უნდა იყოს, ხელისუფლებას ზოგადად უნდა ჰქონდეს პრეროგატივა, რომ უსაფრთხოების ზომების თაობაზე მისცეს მითითებები მოქალაქეებს, მათ შორის კერძო მოქალაქეებს, რომლებსაც კერძო აქტივობის განხორციელების სურვილი აქვთ ოკუპაციის თემასთან დაკავშირებით.
როდესაც არ არსებობს ნდობა ხელისუფლების შესაბამისი უწყებების მიმართ, როდესაც არ არსებობს ნდობა, რომ ხელისუფლება იცავს ჩვენს სახელმწიფო ინტერესებსა და ჩვენი მოქალაქეების ინტერესებს, იქ მოქალაქეებს უწევთ ხმის ამაღლება, საკუთარი აქტივობით ყურადღების მიპყრობა, რასაც იგნორირებას უკეთებს ხელისუფლება.
ჩვენ დღეს გვჭირდება გააქტიურება ისე, როგორც არასდროს და საერთაშორისო თანამეგობრობის ყურადღების მიპყრობა ჩვენ წინაშე მდგარ ამოცანებსა და გამოწვევებზე. ამ თვალსაზრისით თუ მიმართულება იქნება სწორი და კერძო აქტივისტების უსაფრთხოების ზომები იქნება დაცული, ეს ასევე ერთ-ერთი გზაა იმისთვის, რომ ყურადღება მივაპყროთ ჩვენ წინაშე მდგარ გამოწვევებს.
ამ შემთხვევაში ნორმალური ხელისუფლება მსგავს სამოქალაქო აქტივისტებს საკუთარ მოკავშირეებად უნდა მოიაზრებდეს და არა _ ანტაგონისტებად.
იაგო ნაცვლიშვილი
გაზეთი “ახალი თაობა”
